Rola błonnika w diecie – dlaczego jest tak ważny dla zdrowia?

Prawidłowo zbilansowana dieta to nie tylko odpowiednia ilość kalorii, białka, tłuszczów i węglowodanów, ale również obecność składników regulujących pracę organizmu. Jednym z nich jest błonnik pokarmowy, który pełni niezwykle istotną funkcję w codziennym żywieniu. W kontekście nauki, jaką jest dietetyka, błonnik uznawany jest za element wspierający nie tylko układ pokarmowy, ale też ogólne zdrowie metaboliczne. Jego rola w diecie jest nie do przecenienia, zwłaszcza w profilaktyce wielu chorób cywilizacyjnych.

Jak błonnik wpływa na funkcjonowanie układu pokarmowego i metabolizm?

Błonnik pokarmowy występuje w dwóch podstawowych frakcjach, rozpuszczalnej i nierozpuszczalnej, z których każda ma nieco inne działanie. Frakcja rozpuszczalna, obecna m.in. w owocach, nasionach lnu i roślinach strączkowych, wiąże wodę i tworzy w przewodzie pokarmowym żelową substancję spowalniającą wchłanianie glukozy i cholesterolu. Dzięki temu pomaga regulować poziom cukru we krwi i zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. 

Z kolei błonnik nierozpuszczalny, obecny głównie w otrębach, pełnoziarnistych produktach zbożowych i warzywach korzeniowych, działa mechanicznie, tj. zwiększa objętość treści jelitowej, wspomaga perystaltykę i zapobiega zaparciom. W dietetyce w Koszalinie i nie tylko podkreśla się, że regularne spożywanie odpowiedniej ilości błonnika sprzyja równowadze mikroflory jelitowej i może zmniejszać ryzyko rozwoju raka jelita grubego. Dodatkowo, uczucie sytości po posiłkach bogatych w błonnik wspiera kontrolę masy ciała, co ma znaczenie w profilaktyce nadwagi i otyłości.

Dlaczego błonnik jest istotnym elementem współczesnych zaleceń żywieniowych?

W kontekście aktualnych zaleceń dietetycznych błonnik traktowany jest jako niezbędny składnik codziennego jadłospisu. Zalecana dzienna ilość to ok. 25-35 gramów, jednak wiele osób spożywa go znacznie mniej, zwłaszcza przy diecie ubogiej w produkty roślinne. W praktyce oznacza to potrzebę większego udziału warzyw, owoców, roślin strączkowych oraz pełnoziarnistych zbóż w diecie. Dietetyka kładzie także nacisk na to, by wprowadzanie błonnika odbywało się stopniowo i było połączone z odpowiednim nawodnieniem. Tylko wtedy spełnia on swoją funkcję regulującą i nie obciąża przewodu pokarmowego.