Taoizm: praktyczna filozofia życia i sztuka równowagi

W dzisiejszym świecie, pełnym pośpiechu i nieustannych poszukiwań duchowych, warto przypomnieć sobie o taoizmie – starożytnej chińskiej filozofii, która nie szukała niczego poza samym istnieniem.

To nie religia, którą można by sprowadzić do dogmatów czy mistycznych rytuałów. To raczej praktyczne podejście do życia, skoncentrowane na harmonii i równowadze, które od wieków służy ludziom jako przewodnik w codziennych wyborach i wyzwaniach.

Taoizm nie zagłębia się w metafizyczne rozważania czy duchowe poszukiwania, które często dominują w innych religiach. Nie posiada własnej hierarchii bogów ani duchów, które miałyby chronić czy nagradzać wiernych. Jego głównym celem jest ułatwienie ludziom życia w zgodzie z naturalnym porządkiem świata. Mówi on na przykład o tym, jak od młodości dbać o zdrowie, jaką spożywać żywność, jakie bogi czy duchy mogą chronić kobietę w jej pięknie, a mężczyznę w męskiej sile. Podkreśla, co daje pieniądze, jak wybrać zawód, by zasłużyć na szacunek, oraz jak unikać chorób na starość.

To, co wyróżnia taoizm spośród innych tradycji, to jego konkretne pytania i rozwiązania. To filozofia praktyczna, której celem jest osiągnięcie harmonii poprzez codzienne, świadome działania. Chińczycy, którzy od wieków rozwijali tę myśl, dodali do niej pięć kosmogonicznych żywiołów – drewno, ogień, ziemię, metal i wodę. To połączenie tworzy całą harmonię świata. Równowaga tych żywiołów to klucz do zdrowia, szczęścia i zgodnego funkcjonowania w społeczeństwie.

Z punktu widzenia taoizmu, choroba jest zaburzeniem tej równowagi. Jeśli któregoś z żywiołów jest za dużo lub za mało, należy dokonać odpowiednich korekt. Na przykład, nadmiar metalu wymaga jego ograniczenia i uzupełnienia ziemią. Praktyki takie jak akupunktura, choć znane głównie jako medycyna tradycyjna, wpisują się w ten system – igły srebrne mają odciągać nadmiar energii, złote zaś wprowadzać brakującą. W ten sposób przywraca się równowagę, co jest sednem taoistycznej medycyny.

Co istotne, taoizm postrzega cały świat jako dynamiczną, elastyczną równowagę. Człowiek powinien dążyć do tego, by każdy krok wspierał naturalne procesy, dostosowując się do swojego wieku i stanu zdrowia. Chińczycy wyraźnie to określali, używając terminologii związanej z porami dnia: „poranek”, „dzień”, „wieczór”, „zachód słońca”. To metaforyczne ujęcie podkreśla, że równowaga nie jest stała, lecz zmienna i wymaga ciągłej troski.

Warto także przypomnieć, że taoistyczna wiedza opiera się na ogromnych encyklopediach i zapisach, które powstawały przez wieki. To w istocie szamanizm spisany na piśmie – praktyki, które w dawnych czasach wykonywali szamani, zostały zebrane i utrwalone w taoistycznych księgach. Dziś, choć wiele z tych receptur i metod może wydawać się skomplikowanych, ich sedno sprowadza się do prostych, sprawdzonych sposobów na zachowanie zdrowia i równowagi.

Legendarnym przykładem praktycznego podejścia taoistów jest historia o chińskim mnichu, który szczerze wyznał wszystko, co myślał, podczas rozmowy z Czyngis-chan. Gdy wielki władca zbliżał się do końca życia, zrozumiał, że starość i śmierć są nieuchronne. Podczas gdy inni władcy szukali eliksirów nieśmiertelności, taoistyczny mnich odważnie powiedział, że takie rzeczy są niemożliwe. To symboliczny przekaz: akceptacja naturalnego porządku i umiejętność pogodzenia się z własnym losem to najważniejsze nauki taoizmu.

Podsumowując, taoizm to filozofia, która nie obiecuje nieśmiertelności ani duchowych uniesień. To praktyczny przewodnik, który uczy, jak żyć w harmonii z naturą, jak dbać o zdrowie, równowagę i własne ciało. W świecie pełnym pośpiechu i niepewności, warto sięgać po mądrość starożytnych Chińczyków i przypominać sobie, że najważniejsza jest równowaga – zarówno w naszym ciele, jak i w życiu. To właśnie ona stanowi fundament szczęścia, zdrowia i spokoju ducha.